Internetowe wyzwania

Czym są internetowe wyzwania?

Internetowe wyzwania zazwyczaj polegają na nagrywaniu wykonywania jakiejś trudnej czynności, a następnie udostępnianiu filmu w Internecie, by zachęcić innych do powtórzenia przedstawionego wyczynu. Większość wyzwań jest zabawna i bezpieczna, ale niektóre promują szkodliwe zachowania i mogą grozić poważnym urazem. Nasze Zasady Społeczności zakazują podejmowania niebezpiecznych wyzwań.

Gdy otrzymujemy zgłoszenia o niebezpiecznym lub szkodliwym wyzwaniu krążącym w sieci, badamy sprawę. Czasami nie znajdujemy dowodów na istnienie trendu, nawet jeśli ostrzeżenia są szeroko udostępniane i zgłaszane na innych platformach albo opisywane w mediach.

Czasami okazuje się, że wyzwanie jest oszustwem. Jest to celowo rozpowszechniane kłamstwo, które ma wprowadzić ludzi w błąd oraz wzbudzać strach i panikę. Szczególnie szkodliwe są oszustwa związane z napaściami na tle seksualnym lub samobójstwami i samookaleczeniami. Jeśli obawiasz się, że ktoś może zrobić sobie krzywdę albo popełnić samobójstwo, zapoznaj się z materiałami dotyczącymi samobójstw i samookaleczeń dostępnych pod linkiem. Jeśli jesteś ofiarą przemocy na tle seksualnym, możesz uzyskać pomoc z profesjonalnych źródeł zamieszczonych na naszej stronie.

Co mam zrobić, gdy zobaczę internetowe wyzwanie?

STOP: Zatrzymaj się na chwilę.

ZASTANÓW SIĘ: Czy to bezpieczne? Czy jest szkodliwe? Czy jest prawdziwe? Jeśli nie masz pewności, skonsultuj się z osobą dorosłą lub przyjaciółmi, albo poszukaj więcej informacji w wiarygodnych źródłach w Internecie.

ZDECYDUJ: Jeśli wyzwanie jest ryzykowne lub szkodliwe, albo nie jesteś pewien, czy takie jest, nie bierz w nim udziału. Nie warto narażać siebie lub innych na ryzyko.

DZIAŁAJ: Zgłoś szkodliwe wyzwanie lub oszustwo w aplikacji. Nie udostępniaj ich.

Zastanów się

Ocena internetowych wyzwań i krążących w sieci ostrzeżeń może być trudna. Gdy zobaczysz film, zastanów się chwilę nad tym, co obejrzałeś(-aś), jak się poczułeś (-aś) i jak chcesz zareagować. Zadaj sobie następujące pytania:

Czy to bezpieczne?

Zastanawiając się, czy dane wyzwanie jest bezpieczne dla Ciebie lub innych, zadaj sobie pytania:

Co mogłoby pójść nie tak?
Czy osoba, która podjęła wyzwanie, posiada odpowiędnie umiejętności lub kwalifikacje?
Czy zrobiła wszytsko, by zminimalizować ryzyko?
Jeśli tak, czy było to wystarczające, aby nikomu nic się nie stało, czy może mieli po prostu szczęście?
Czy rzeczy, które zrobili, aby zminimalizować ryzyko są osiągalne dla Ciebie?
Gdybyś spróbował(-a) podjąć wyzwanie, jak pewne jest, że Tobie lub innym nic by się nie stało?
Jeśli Ty lub ktoś inny zostałby poważnie ranny, jak zmieniłoby to Twoje życie?
Jak wpłynęłoby to na życie Twojej rodziny i przyjaciół?

Niektóre zagrożenia są oczywiste, jednak istnieją też takie, które trudno wyłapać. Jeśli nie masz pewności, możesz poszukać informacji w sprawdzonych źródłach internetowych albo porozmawiać ze znajomymi. Jeśli jesteś nastolatkiem, zapytaj zaufaną osobę dorosłą. Większość dorosłych, których znasz, chce Cię instynktownie chronić i będzie Cię wspierać, dlatego są doskonałym źródłem wsparcia i porad. Pomogą Ci zrozumieć, co obejrzałeś(-aś) i ustalić, czy dane wyzwanie jest bezpieczne.

Jeśli stwierdzisz, że dane wyzwanie jest zbyt ryzykowne albo nie masz pewności, nie bierz w nim udziału.

Czy inni są traktowani z uprzejmością i szacunkiem?

Niektóre internetowe wyzwania nie pociągają za sobą ryzyka obrażeń, ale mogą być krzywdzące w inny sposób. Zadaj sobie pytania:

Jeśli wyzwanie polega na zażartowaniu z kogoś, jak ta osoba się poczuje?
Czy respektowane są granice osobiste i prawa innych osób?
Czy udział w wyzwaniu może prowadzić do zniszczenia czyjeś własności?
Jakie konsekwencje mogą Cię spotkać, jeśli weźmiesz udział w wyzwaniu?

Wyzwania, które wywołują zakłopotanie lub niepokój nie są zabawne. Prześladowanie, znęcanie się, niszczenie mienia i zachowania przestępcze są niedopuszczalne.

Czy to jest prawdziwe?

Jeśli widzisz jakieś wyzwanie lub ostrzeżenie krążące w sieci, pamiętaj, że może to być oszustwo lub rozpowszechniona plotka. Zadaj sobie pytania:

Czy ludzie naprawdę biorą udział w tym wyzwaniu czy to tylko żart?
Jeśli jest to ostrzeżenie krążące w sieci, to czy pochodzi ono z rzetelnego źródła?
Czy osoba dzieląca się treścią sprawia wrażenie, że posiada wiedzę z pierwszej ręki, czy też powtarza coś, co usłyszała od osoby trzeciej?
Czy przekaz jest wyważony i spokojny, czy też przeciwnie – dramatyczny lub przesadnie emocjonujący?
Czy to ostrzeżenie jest podobne do tych, które otrzymywałeś(-aś) wcześniej?

Czy jest to coś, co chcę rozpowszechniać?

Wspaniałą rzeczą w społecznościach internetowych jest to, że każdy zaangażowany odgrywa rolę w decydowaniu o tym, czy treść przejdzie niezauważona lub stanie się viralem. Polubienia, udostępnienia i pozytywne komentarze to sposoby na pokazanie, że podoba Ci się dany film. Czy zasługuje na Twoje wsparcie?

TikTok nie nagradza twórców, którzy zamieszczają szkodliwe treści. Jeśli wyzwanie jest niebezpieczne, nie udostępniaj go ani nie lajkuj. Gdy wyzwanie zyska popularność, istnieje większe prawdopodobieństwo, że inni je zobaczą i będą chcieli wziąć w nim udział. Mimo, że może się to wydawać pomocne, nagrywanie filmów z ostrzeżeniem przed szkodliwymi wyzwaniami często zwiększa popularność treści, których inni nie powinni Twoim zdaniem oglądać, albo nieumyślnie przedstawia szczegóły niebezpiecznych zachowań.

Jeśli widzisz ostrzeżenie przed wyzwaniem, nie udostępniaj go dalej. Zwiększy to liczbę osób, które zostaną narażone na szkodliwe wyzwanie lub oszustwo. W przypadku oszustw wzmacnia to również ich wiarygodność.

Czy mam to zgłosić?

Tak. Usuwamy treści, które przedstawiają niebezpieczne, szkodliwe lub niezgodne z prawem zachowania. Usuwamy również filmy, które mówią o niebezpiecznych wyzwaniach, jeśli zawierają nieuzasadnione ostrzeżenia, których celem jest wywołanie strachu i paniki, albo instrukcje i opisy szkodliwego zachowania. Jeśli nie masz pewności, czy dany film jest szkodliwy, zgłoś go, a my to sprawdzimy. Jeśli uważasz, że ktoś znajduje się w bezpośrednim niebezpieczeństwie, skontaktuj się z organami ścigania.

Dla rodziców, opiekunów i nauczycieli

W internetowym wyzwaniu może wziąć udział każdy – od lekarzy, przez prezenterów telewizyjnych i przedsiębiorców, po sportowców. Jednak ze względu na to, że okres dorastania charakteryzuje się skłonnością do poznawania świata i eksperymentowania, internetowe wyzwania mogą być szczególnie kuszące dla nastolatków, którzy nie zawsze potrafią dobrze ocenić ryzyko. Oznacza to, że mogą potrzebować więcej informacji i wskazówek, by stwierdzić, które wyzwania są bezpieczne, a które najprawdopodobniej nie.

Choć może się to wydawać trudne, rozmawianie z nastolatkami o internetowych wyzwaniach jest naprawdę ważne. Większość z nich już je widziała, a wielu brało w nich nawet udział, więc stwierdzenie, że wszystkie wyzwania są niebezpieczne, nie zabrzmi wiarygodnie. Zamiast tego poinformuj ich, że wiesz, że mogą być ciekawi wyzwań internetowych i jesteś otwarty na rozmowę, słuchanie i uczenie się razem z nimi.

Rozmawiając o wyzwaniach, które być może widzieli lub o których słyszeli, pomóż im dostrzec potencjalne zagrożenia, rozważyć konsekwencje (w tym możliwość, że oni sami lub inni mogą ucierpieć) i dokonywać bezpiecznych wyborów. Opisany powyżej czterostopniowy proces (stop, zastanów się, zdecyduj, działaj) to prosty sposób na skłonienie nastolatków do rozważań o ryzyku. Jeśli masz obawy, że jakieś wyzwanie nie jest bezpieczne, powiedz o tym nastolatkowi i podaj jasne powody.

Wyzwania zyskują popularność, bo opierają się na pozytywnych doświadczeniach, na przykład robieniu czegoś z przyjaciółmi, sprawdzaniu swoich możliwości fizycznych, rozśmieszaniu innych czy byciu kreatywnym. Jeśli Twój nastolatek zapyta o konkretne wyzwanie, porozmawiaj z nim, dlaczego mu się podoba, a potem poszukaj innych sposobów, by zaspokoić jego ciekawość lub potrzeby.