Eetstoornis
Wat zijn eetstoornissen?
Eetstoornissen zijn ernstige, mogelijk levensbedreigende aandoeningen die iemands emotionele en lichamelijke gezondheid aantasten. Ze worden gekenmerkt door een verstoord eetpatroon. Eetstoornissen discrimineren niet en kunnen iedereen treffen, ongeacht leeftijd, geslacht, etniciteit of lichaamstype. Het is mogelijk dat iemand ziek is en er toch ‘gezond’ uitziet.
Eet- en lichaamsproblemen zijn uniek per persoon. Als je je vaak gestrest, angstig, van streek of verward voelt over eten, je gewicht of je lichaamsvorm, of als je merkt dat gedachten en gevoelens over deze zaken je leven negatief beïnvloeden, dan worstel je misschien met een eet- of lichaamsbeeldprobleem. Veel voorkomende eetstoornissen zijn anorexia nervosa, selectieve eetstoornis (ARFID), boulimia nervosa en eetbuistoornis.
Als jij, of iemand die je kent, zorgen ervaart rond lichaamsbeeld, voeding of lichaamsbeweging, is het belangrijk dat je weet dat er hulp is en dat je er niet alleen voor staat.
Veel mensen ervaren zorgen rondom eten en lichaamsbeeld
Praat met iemand die je vertrouwt
Als je merkt dat je zorgen hebt over je lichaamsbeeld of eetgewoonten, neem dan contact op met een familielid, vriend, docent, schoolmentor of iemand die je vertrouwt om te laten weten dat je een moeilijke tijd doormaakt en er graag over wilt praten. Onthoud dat je niet direct in de problemen hoeft te zitten of op een bepaalde wijze eruit hoeft te zien om steun te zoeken. Je kan van tevoren wat bronnen over eetstoornissen met hen delen, zodat ze voorbereid zijn.
Neem een pauze als je die nodig hebt
We leven zo’n groot deel van ons leven online en soms trekken we vergelijkingen met anderen. Het is belangrijk deze gevoelens te herkennen en jezelf een pauze te gunnen als dingen overweldigend worden. Probeer iets te doen waardoor je je beter voelt en de stress minder wordt, zoals de natuur in gaan, muziek luisteren, dansen of mediteren. Neem zo nodig een pauze van de online wereld en als je online bent, overweeg dan bepaalde mensen te ontvolgen die niet positief zijn voor jou of je herstel.
Let op hoe je tegen jezelf praat
Het is normaal om tegen jezelf te praten met commentaar op je gevoelens en alles om je heen. Soms kan zelfpraat echter negatief en schadelijk worden, waardoor je je slechter gaat voelen. Probeer te oefenen om op een vriendelijke, geduldige en zorgzame manier tegen jezelf te praten. Tegen jezelf praten moet vergelijkbaar zijn met praten met je beste vriend.
Wees eerlijk en moedig
Voor velen is de eerste stap tot herstel toegeven dat er iets mis is en dat je hulp nodig hebt. Het kan verwarrend, eng en moeilijk zijn om te accepteren dat er iets niet goed is, maar het probleem erkennen en iemand in vertrouwen nemen door erover te praten is het moedigste wat je kunt doen. Wees eerlijk en open over je gevoelens; ze zijn niet iets om je voor te schamen. Door te praten over wat je doormaakt, kun je de weg naar zelfacceptatie, bevestiging en hoop inslaan. Iedereen verdient herstel.
Vind je innerlijke sterke punten en positieve eigenschappen
Het is gemakkelijk om meegezogen te worden in de overtuiging dat hoe je eruitziet is wie je bent. In werkelijkheid zijn we meer dan ons lichaam, en hoe je denkt, je gedraagt en de wereld beïnvloedt is belangrijker dan je fysieke verschijning. Bedenk ook dat schoonheid in alle vormen en maten bestaat, want schoonheid betekent verschillende dingen voor verschillende mensen. Het kan moeilijk zijn om in te gaan tegen de onrealistische schoonheidsnormen die de maatschappij ons voorschotelt. De dieetcultuur, de overtuigingen dat dun zijn, uiterlijk en vorm belangrijker zijn dan gezondheid en welzijn is duidelijk aanwezig in onze maatschappij, maar het is belangrijk dat je weet dat dit een systeem is dat is opgezet om te profiteren van onzekerheden en dat claimt dat alleen ons uiterlijk waarde heeft.
Probeer na te denken over al je eigenschappen en sterke punten, en ook over je waarden die verder gaan dan uiterlijk. Wanneer je je concentreert op deze eigenschappen, kun je het grotere geheel zien en je goed voelen over jezelf en je prestaties. Je zou bijvoorbeeld elke ochtend kunnen beginnen met te zeggen: “Ik ben dankbaar voor mijn kloppende hart dat me in leven houdt. Ik ben dankbaar voor mijn kracht in het omgaan met moeilijke omstandigheden.” Neem zo nodig contact op met een lokale steungroep voor eetstoornissen of zoek professionele hulp.
Leer je triggers kennen en plan vooruit
Eetstoornisgedrag kan vaak ontstaan als gevolg van triggerende omstandigheden, zoals studeren voor examens, veranderingen in je gewoontes, stress rond bijeenkomsten waar wordt gegeten, of familievieringen zoals feestdagen. Deze gedragingen kunnen ook worden getriggerd door het soort content dat je bekijkt. Kom erachter wat ongemakkelijke of negatieve emoties over je uiterlijk en/of lichaam oproept. Maak een lijst en bedenk van tevoren hoe je steun kunt krijgen als je merkt dat je toch wordt getriggerd. Je zou iemand die jou wilt steunen kunnen vragen om je te helpen in de omgang met je triggers, zodat je meer vertrouwen hebt dat je op het goede spoor blijft in moeilijke tijden.
Is het normaal om voortdurend aan je lichaamsvorm en gewicht te denken?
Hoe vaak denk je na over je gewicht en lichaamsvorm en hoeveel invloed heeft dat op je leven? Het is heel gewoon om af en toe over je gewicht en lichaamsvorm na te denken. Als deze gedachten echter veel van je tijd in beslag nemen en je er geobsedeerd, van streek, bezorgd of gestrest door voelt, heb je misschien wat hulp nodig. Het beste wat je kunt doen, is contact opnemen met iemand die je vertrouwt en de ondersteuning krijgen die je verdient. Je staat er niet alleen voor, er is hulp.
Een vriend steunen bij zorgen over lichaamsbeeld of eten
Als je een vriend of vriendin hebt die met deze zorgen worstelt, moedig hem of haar dan aan contact op te nemen met een lokale steungroep voor eetstoornissen of professionele hulp te zoeken. Stel open vragen zoals “Hoe voel je je vandaag?” en luister naar het antwoord zonder te oordelen of te onderbreken, ook als je het niet eens bent met bepaalde dingen die je hoort. Het is belangrijk dat je vermijdt dingen te doen of zeggen waardoor je vriend of vriendin zich schuldig of beschaamd zou kunnen voelen. Vermijd te kritisch te zijn of eenvoudige oplossingen aan te reiken zoals “eet gewoon”, want eetstoornissen gaan zelden alleen maar over eten en kunnen in plaats daarvan een mechanisme zijn voor het omgaan met onderliggende emotionele nood.
Wees bemoedigend als je vriend of vriendin moe lijkt te worden van de strijd om te herstellen. Herinner hem of haar aan alle positieve dingen van herstel, zoals dingen die hij/zij vroeger graag deed en weer zal kunnen doen als hij/zij weer beter is. Alle opmerkingen die naar uiterlijk verwijzen kunnen negatief worden opgevat, bijvoorbeeld: “Je ziet er erg goed uit.” kan voor iemand die bezig is met herstellen “Je ziet er dik uit.” betekenen. Ontmoedig negatieve en nutteloze praatjes over uiterlijk, gewicht of voedsel door over te schakelen op positievere onderwerpen, en herinner je vriend of vriendin aan de vooruitgang en overwinningen, hoe klein ook.
Praat met een professional
Als je worstelt met een eetstoornis, of als je je zorgen maakt over het welzijn van een vriend, vriendin of familielid, overweeg dan contact op te nemen met een volwassene die je vertrouwt of met een lokale eethulpgroep, of overweeg professionele hulp te zoeken.
Als je met de gedachte speelt jezelf iets aan te doen of als je eetstoornis ernstige gezondheidsproblemen veroorzaakt (zoals flauwvallen of hartkloppingen), raden we je sterk aan contact op te nemen met lokale hulpdiensten.